Jak dobrać buty robocze do konkretnego stanowiska pracy?

Brak kategorii

Wybór odpowiedniego obuwia roboczego ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i komfortu pracy. Różne stanowiska wiążą się z odmiennymi zagrożeniami – dlatego buty, które świetnie sprawdzą się u magazyniera, mogą nie spełnić wymagań spawacza czy elektryka. Poniżej omawiamy trzy profesje: spawacz, elektryk i magazynier, przedstawiając typowe zagrożenia i wymagania BHP dla każdego z nich. Podpowiadamy też, na co zwrócić uwagę przy wyborze obuwia roboczego.

Buty robocze dla spawacza

Spawacz jest narażony na intensywne promieniowanie cieplne, iskry i odpryski stopionego metalu. Te gorące cząstki mogą łatwo uszkodzić odzież lub obuwie, powodując oparzenia. Dodatkowo istnieje ryzyko urazu mechanicznego, poprzez upadek ciężkiego elementu na stopę czy nadepnięcie na ostry przedmiot (np. kawałek metalu). To realne scenariusze na stanowisku spawalniczym. Podłoże bywa zaolejone lub śliskie, a praca często odbywa się w trudnych warunkach warsztatowych. Wymagania BHP jasno określają, że obuwie dla spawacza musi zapewniać maksymalną ochronę przed tymi zagrożeniami.

Zgodnie z przepisami i dobrą praktyką, buty dla spawacza powinny być wysokie (trzewiki za kostkę) – półbuty są niedopuszczalne. Wykonanie z grubej skóry odpornej na iskrzenie i odpryski metalu jest koniecznością – zaleca się materiały trudnopalne, które wytrzymują kontakt z rozżarzonymi iskrami co najmniej przez 20 sekund. Ważnym elementem obuwia jest podnosek ochronny (najczęściej stalowy) chroniący palce przed zgnieceniem. Podeszwa butów spawalniczych powinna być odporna na wysoką temperaturę (oznaczenie HRO – zazwyczaj do 300°C) oraz antypoślizgowa i olejoodporna, by zapewnić przyczepność na zabrudzonych nawierzchniach. Standardem jest także odporność na przebicie od spodu (wkładka stalowa lub kevlarowa) oraz właściwości antystatyczne podeszwy – minimalizują one ryzyko wyładowań elektrostatycznych oraz poprawiają komfort użytkownika. Dobrze, jeśli konstrukcja obuwia zabezpiecza przed wpadaniem iskier do środka – np. przez zakrycie sznurowadeł skórzaną klapą i zastosowanie szybkiego zapięcia umożliwiającego natychmiastowe zdjęcie buta w razie wypadku.

Cechy te spełniają m.in. trzewiki ochronne 9-075 S3 HRO SRC. Te skórzane trzewiki zaprojektowano z myślą o spawaczach – dzięki odpornej na ogień cholewce z wodoodpornej skóry i podeszwie HRO wytrzymującej kontakt z rozgrzanym podłożem, chronią przed poparzeniem. Posiadają stalowy podnosek 200 J zabezpieczający palce oraz wkładkę antyprzebiciową w podeszwie, co zapobiega przekłuciu ostrym przedmiotem. Antypoślizgowa podeszwa SRC gwarantuje przyczepność nawet na śliskiej stali czy ceramice, a odporność na olej, benzynę i inne chemikalia chroni przed uszkodzeniem butów w warunkach przemysłowych.

Dodatkowo buty mają właściwości antyelektrostatyczne, co zwiększa bezpieczeństwo pracy z urządzeniami elektrycznymi do spawania i zapewnia komfort poprzez odprowadzanie ładunków statycznych. Trzewiki Demar 9-075 spełniają wymagania normy EN ISO 20345:2012 dla kategorii S3, czyli najwyższej podstawowej klasy ochrony obuwia, co oznacza pełen pakiet zabezpieczeń wymaganych na stanowisku spawacza.

Buty robocze dla elektryka

Elektryk wykonujący instalacje lub serwis urządzeń elektrycznych musi szczególnie chronić się przed porażeniem prądem. Choć podstawową barierą są tu rękawice i narzędzia izolowane, odpowiednie obuwie stanowi dodatkową ochronę – zwłaszcza przy pracy pod napięciem lub w wilgotnym środowisku. Oprócz możliwości porażenia prądem, elektryk narażony jest na typowe urazy mechaniczne: uderzenie lub upadek przedmiotu na stopę, potknięcie czy nadepnięcie na ostre elementy. Część prac odbywa się na zewnątrz (np. na budowie, przy słupach) – buty mogą więc zmoknąć lub być eksploatowane w zmiennych warunkach pogodowych. Dlatego obuwie dla elektryków musi łączyć cechy ochrony przed porażeniem prądem z ogólną ochroną BHP.

Kluczową właściwością obuwia dla elektryka jest izolacja od podłoża, aby uniemożliwić przepływ prądu przez ciało w razie kontaktu z elementem pod napięciem. Specjalistyczne obuwie elektroizolacyjne jest testowane wg normy PN-EN 50321 i oznaczane symbolem podwójnego trójkąta – w zależności od klasy może chronić przy napięciach do 500 V (klasa 00) lub 1000 V (klasa 0). Antyelektrostatyczność obuwia (oznaczenie A) jest pożądana, gdyż redukuje gromadzenie ładunków na ciele – jednak uwaga: but antystatyczny nie oznacza buta dielektrycznego! Antystatyczne podeszwy lekko przewodzą ładunki do ziemi, co jest korzystne np. w strefach zagrożonych wybuchem lub przy elektronice, natomiast do ochrony przed porażeniem służy izolacja elektryczna podeszwy. Dlatego w pracy elektryka stosuje się często obuwie bez elementów metalowych – podnosek kompozytowy zamiast stalowego oraz niemetalową wkładkę antyprzebiciową (np. z kevlaru) – by wyeliminować mostki przewodzące prąd.

Cholewka powinna być odporna na wodę (co najmniej wodoodporna skóra lub materiał hydrofobowy), bo mokra stopa drastycznie zwiększa ryzyko porażenia. Oczywiście buty muszą chronić również mechanicznie: wymagany jest podnosek 200 J, podeszwa antypoślizgowa (SRC) oraz najlepiej odporność na przebicie i odporność na oleje (pracując np. w halach fabrycznych łatwo stanąć na zaolejonym podłożu). Ważna jest także amortyzacja – elektrycy często pracują na kolanach lub drabinach, dlatego dobra absorpcja wstrząsów w obszarze pięty (oznaczenie E) zwiększa komfort i zmniejsza zmęczenie.

Wymienione kryteria spełniają trzewiki 9-086 S3 SRC. Jest to obuwie klasy S3, wykonane z wysokiej jakości skóry nubukowej o właściwościach wodoodpornych. Kompozytowy podnosek zapewnia ochronę palców przed uderzeniem do 200 J, a przy tym jest lżejszy od stalowego i – co istotne dla elektryka – nie przewodzi prądu. Model ten ma również kevlarową wkładkę antyprzebiciową, która zabezpiecza stopę przed gwoździami czy ostrymi odpadami i utrzymuje izolację elektryczną podeszwy.

Trzewiki Demar 9-086 S3 SRC

Podeszwa z podwójnej gęstości poliuretanu jest antypoślizgowa (SRC), odporna na zużycie, oleje i wysoką temperaturę, a zarazem dobrze amortyzuje wstrząsy przy chodzeniu. Trzewiki Demar 9-086 posiadają oczywiście właściwości antystatyczne, co zapewnia zgodność z normami BHP oraz dodatkową ochronę elektroniki przed wyładowaniami ESD. Brak metalowych elementów (nosek kompozytowy, niemetalowa wkładka) oraz wodoodporna cholewka czynią z nich bezpieczny wybór dla elektryka zarówno w terenie, jak i podczas prac instalacyjnych wewnątrz budynków.

Buty robocze dla magazyniera

Pracownik magazynu spędza większość dnia na nogach, często pokonując duże odległości po twardych posadzkach. Do typowych zagrożeń na tym stanowisku pracy należą urazy mechaniczne – szczególnie zmiażdżenia stóp przy upadku paczek, skrzyń czy palet. Częste jest też ryzyko najechania stopą przez wózek paletowy lub koło wózka widłowego. Stąpając po magazynie można nadepnąć na wystający gwóźdź z palety lub potłuczone szkło, dlatego podeszwa powinna chronić przed przebiciem. Posadzki magazynowe bywają gładkie, czasem zanieczyszczone rozlanym olejem lub wodą (np. w strefie załadunku towaru), więc buty muszą zapewniać antypoślizgowość.

Wyzwanie stanowi również utrzymanie komfortu – wielogodzinne chodzenie i stojąca praca mogą skutkować bólem stóp i pleców, jeśli obuwie jest niewłaściwie dobrane. W magazynach wewnętrznych temperatura bywa wysoka latem, a w okresie zimowym lub w chłodniach – bardzo niska. Uniwersalne buty magazynowe powinny więc łączyć ochronę z wygodą i być dostosowane do warunków otoczenia. Absolutną podstawą jest podnosek ochronny – stalowy lub kompozytowy – aby uchronić palce przed zmiażdżeniem ciężkim ładunkiem. Zaleca się obuwie klasy minimum S1 (podnosek + antystatyczność + absorpcja energii w pięcie) lub częściej S1P, które dodatkowo ma wkładkę przeciwprzebiciową w podeszwie. Jeśli praca może odbywać się na zewnątrz lub magazyn nie jest ogrzewany, warto rozważyć kategorię S3 (cholewka odporna na przepuszczanie wody) dla ochrony przed wilgocią i chłodem. Podeszwa powinna być wykonana z trwałego, nieścieralnego materiału o dobrej przyczepności – najlepiej SRC, co oznacza odporność na poślizg zarówno na podłożu stalowym, jak i ceramicznym. Antypoślizgowość ma ogromne znaczenie, bo poślizgnięcie się z ciężkim ładunkiem może mieć poważne konsekwencje.

Kolejnym istotnym aspektem jest lekkość i amortyzacja buta. Podeszwa powinna skutecznie tłumić wstrząsy, odciążając stawy podczas chodzenia. Jednocześnie obuwie nie może być zbyt ciężkie – zbyt masywne buty dodatkowo męczą nogi podczas długiej zmiany. Warto także zwrócić uwagę na oddychalność cholewki: w ciepłe dni przewiewne materiały (siatka, tekstylia typu mesh) zapobiegną przegrzaniu i potliwości stóp. Z kolei zimą można zastosować ocieplane wkłady lub wybrać model z ociepleniem, jeśli praca odbywa się w niższych temperaturach.

Lekkie półbuty ochronne X-FLOW S1P

Dla pracowników magazynu świetnym wyborem są nowoczesne, lekkie półbuty ochronne o sportowej konstrukcji, takie jak X-FLOW S1P. Model ten zaprojektowano specjalnie z myślą o połączeniu ochrony i komfortu w wymagających warunkach magazynowych. Cholewka wykonana jest z zaawansowanej tkaniny paroprzepuszczalnej, co zapewnia wyjątkową przewiewność i chroni przed przegrzaniem stóp podczas pracy w lecie.

Buty X-FLOW wyposażone są w kompozytowy podnosek chroniący palce przed uderzeniem (200 J), przy jednoczesnym obniżeniu wagi obuwia. Podeszwa tych półbutów to prawdziwie wielozadaniowy element: jest antypoślizgowa (SRC) i odporna na olej, więc zapewnia stabilność na śliskich nawierzchniach, a ponadto wykonana z podwójnie spienionego poliuretanu, który amortyzuje każdy krok i pochłania wstrząsy. Dzięki temu nawet po wielu godzinach chodzenia po twardej posadzce stopy są mniej zmęczone.

Model S1P oznacza, że posiada kevlarową wkładkę antyprzebiciową – chroni ona przed gwoździami i ostrymi odłamkami, co zwiększa bezpieczeństwo na magazynie. Oczywiście buty są antystatyczne (A) oraz mają absorpcję energii w pięcie (E), spełniając pełne wymogi normy EN ISO 20345 dla klasy S1P. Dodatkowym atutem są elementy odblaskowe na cholewce poprawiające widoczność pracownika. Dzięki sportowemu designowi i niskiej wadze półbuty Demar X-FLOW przypadną do gustu osobom ceniącym sobie wygodę – to kompromis między ochroną a komfortem na najwyższym poziomie.

Na co zwrócić uwagę wybierając buty robocze?

Dobór obuwia roboczego do stanowiska pracy to inwestycja w bezpieczeństwo i zdrowie pracownika. Analiza zagrożeń na danym stanowisku powinna zawsze poprzedzać decyzję o wyborze butów BHP – inne cechy będą kluczowe dla spawacza pracującego z ogniem, inne dla elektryka narażonego na porażenie, a jeszcze inne dla magazyniera pokonującego dziesiątki kilometrów dziennie.

Zawsze upewnij się, że obuwie posiada odpowiednią kategorię ochrony (SB/S1/S1P/S2/S3) oraz dodatkowe właściwości wymagane w Twojej branży (HRO, ESD, CI, WRU itp.). Pamiętaj, że wygoda jest równie ważna co bezpieczeństwo – dobrze dobrane buty robocze nie tylko chronią przed wypadkiem, ale też zwiększają produktywność, pozwalając skupić się na pracy zamiast na bolących stopach.