Buty robocze z noskiem – kto powinien z nich korzystać?

Obuwie ochronne
Buty robocze z noskiem – kto powinien z nich korzystać?

Bezpieczeństwo w pracy jest ważne zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy, a buty robocze z noskiem są w stanie je zagwarantować. Nie wszyscy muszą decydować się na obuwie tego typu, ale dla wielu będzie to podstawowa ochrona stopy. Kto powinien wybrać buty z podnoskiem? Jaką funkcję spełnia? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć.

Przede wszystkim ochrona

W niektórych zawodach istnieje bardzo duże ryzyko wystąpienia urazu stopy i właśnie przed nimi chronią buty robocze z noskiem. Zacznijmy od tego, że podnosek znajduje się na przodzie buta. Jest to kawałek wytrzymałego tworzywa, umiejscowiony zaraz nad palcami, pod materiałowym wykończeniem. Ta twarda i sztywna część buta chroni stopę przed zmiażdżeniem.

Buty robocze z noskiem nie są nowym wynalazkiem. Pierwsze modele powstały na początku XX w., kiedy to po latach rewolucji przemysłowej i industrializacji, w końcu zaczęto dbać o bezpieczeństwo pracowników. Dzisiaj podnosek jest powszechnie stosowany. Jednym z najczęściej występujących zagrożeń w miejscu pracy są upadające przedmioty, a co za tym idzie – urazy kończyn dolnych. Buty robocze z noskiem nie są wymysłem przepisów BHP. To realne zabezpieczenie przez zmiażdżeniem palców i stopy.

Do dziś pokutuje mit, że buty z noskiem są niewygodne. Twarde tworzywo uwiera w palce i w znacznym stopniu ogranicza komfort chodzenia. Owszem, podnosek jest sztywny – musi taki być – ale wybierając buty renomowanego producenta, na pewno nie będzie powodował dyskomfortu. A co najważniejsze, ten twardy i znienawidzony przez wszystkich podnosek, jest realną ochroną w trakcie pracy.

Buty robocze z noskiem kompozytowym

Buty robocze z noskiem kompozytowym mogą być wykonane z poliestru lub polimeru. Zwykle też są dodatkowo wzmacniane włóknem szklanym. Określenie “kompozytowy” wynika z wykorzystania różnych materiałów, które tworzą podnosek. Część pracowników zastanawia się, czy nosek kompozytowy jest jakimkolwiek zabezpieczeniem. W końcu polimer i poliester nie wyglądają na zbyt trwałe tworzywo. Odpowiedź jest prosta: tak, buty robocze z noskiem kompozytowym są jak najbardziej bezpieczne. Spełniają dokładnie te same normy, co obuwie z podnoskiem metalowym, a zatem są wystraczającą ochroną.

Na ich korzyść na pewno przemawia lekkość. Kompozyt docenią w szczególności ci, którzy chcą kupić lekkie buty robocze z noskiem. Drugim atutem kompozytu jest dobra izolacja termiczna, szczególnie istotna zimą. Nie występuje też efekt dotykania zimnej powierzchnie metalowej blachy palcami stóp. Co więcej, kompozytowe podnoski mają dobrą absorpcję energii, a część z nich jest w stanie wrócić do pierwotnej formy po odkształceniu.

Brak elementów stalowych sprawia, że buty robocze z noskiem kompozytowym świetnie sprawdzają się w miejscach, gdzie występują czujniki metalu. Oczywiście, nie są pozbawione wad, bo to zdecydowanie droższe obuwie. Często też jest szersze, co wynika z konieczności zastosowania grubszej warstwy kompozytu, aby zapewnić odpowiednią ochronę.

Buty robocze z noskiem metalowym

Nosek metalowy cieszy się bardzo dużą popularnością. Takie obuwie jest tańsze, a jednocześnie zapewnia odpowiedni stopień ochrony. W przeciwieństwie do kompozytowych podnosków, metal jest cieńszy i można go łatwo obszyć, przez co cały but nabiera bardziej smukłych kształtów. Ponadto, podnosek pozostaje całkowicie niewidoczny. Zgodnie z polskim prawem, podnosek musi być wykonany z metalu odpornego na korozję.

Poza niższą ceną i walorami estetycznymi, trudno dopatrywać się argumentów przemawiających za noskiem stalowym. Jego podstawową wadą jest pogorszenie mikroklimatu w obuwiu – będzie barierą dla ciepła i wilgoci. Zimą i podczas prac w niskich temperaturach bardzo szybko dochodzi do wychłodzenia obuwia. Buty robocze z noskiem metalowym będą też cięższe, są to różnice rzędu kilkudziesięciu gramów na jeden but. Trzeba też wspomnieć, że nie wszyscy mogą korzystać z metalowych nosków ze względu na rodzaj wykonywanej pracy, np. osoby mające kontakt z elektrycznością.

W tym miejscu warto również wspomnieć o podnoskach wykonanych z aluminium, które powstały jako alternatywa dla stalowych. Jeśli zestawić je ze sobą, to aluminium ma jedną niezaprzeczalną zaletę: jest lżejsze, zwykle o około 40 g.

Podnosek w butach ochronnych i bezpiecznych

Możemy wyróżnić dwa rodzaje podnosków – inne dla butów ochronnych i inne dla butów bezpiecznych.

Podnoski kompozytowe 200 J lub stalowe 200 J tzw. bezpieczne chronią przed

  • obciążeniem ściskającym równym co najmniej 15 kN,
  • uderzeniem z energią równą co najmniej 200 J.

Buty bezpieczne certyfikowane są zgodnie z normą EN ISO 20345.

Ochronne podnoski kompozytowe lub stalowe 100 J chronią przed

  • obciążeniem ściskającym równym co najmniej 10 kN,
  • uderzeniem z energią równą co najmniej 100 J.

Buty ochronne certyfikowane są zgodnie z normą EN ISO 20346.

Kiedy wymienić buty z podnoskiem?

Butów roboczych nie kupujemy na całe życie. Podnosek ma ograniczoną wytrzymałość i nie ma tu znaczenia, z jakiego materiału został wykonany. Każdy z nich z czasem się odkształci, przez co nie będzie spełniał swojego zadania. Wymiana obuwia powinna nastąpić zawsze wtedy, kiedy ze względu na zużycie, przestaje nas ochraniać.

Podnoski kompozytowe mają nieco większą żywotność, ponieważ są w stanie wrócić do swojej pierwotnej formy. Oczywiście, wiele zależy chociażby od siły uderzenia. Z kolei raz odkształcony podnosek metalowy lub aluminiowy automatycznie przestaje spełniać swoją funkcję i takie buty wymagają wymiany na nowe.